Anne Zijp

Broodje AZ

Voor conservatieven waren mijn ouders bij tijd en wijlen behoorlijk progressief. Voor katholieken dan. Het hoorde bij mijn opvoeding dat ik wekelijks de kerk bezocht en toen ik een jaar of veertien werd kon ik, al dan niet samen met mijn buurjongen, zondagochtend zelfstandig naar de mis die om half negen begon. Dit had grote voordelen omdat de pastoor geen ellenlange preken deed op dit tijdstip. Hij zat zeker ergens anders met zijn hoofd. Wij ook. Die gulden die ik mee kreeg voor de collectant brandde in mijn zakken. Het duurde dan ook niet lang voordat ik op de dag des heren, al dan niet met mijn buurjongen, de kerk vermeed en naar de enige snackbar fietste die op dat christelijke uur geopend was in Alkmaar: ‘Snackbar Danny’. Het waren de gloriedagen van Alkmaars trots: AZ. Mijn ouders hielden niet van voetbal maar mijn buurjongen nam mij, samen met zijn vader, regelmatig mee naar de Alkmaarse Hout om vele thuiswedstrijden mee te beleven.

Dus wij keken onze ogen uit in de snackbar met alle elftalfoto’s sinds Alkmaar ‘54 samen met de FC Zaanstreek was gefuseerd. Er hingen gesigneerde foto’s van spelers als Kees Kist, Hugo Hovenkamp en Kirsten Nygaard, vergeeld van de zuivere dampen van plantaardige olie. Wat een toptent. Als je een frikandel speciaal bestelde dan vroeg een van de hoogblonde serveersters altijd: “Ketchup of eigen saus?” Dit gaf mij het gevoel dat ik in een goede eetgelegenheid was beland. Naast het Drum scorebord hing boven de sigarettenautomaat een leitje met daarop geschreven: “Broodje AZ”. Ik weet niet meer wat deze in die jaren kostte maar de gulden die voor mijnheer pastoor was bestemd was lang niet toerijkend genoeg. Een patatje dan maar.

Jaren heb ik mij afgevraagd wat dit broodje voor een lekkernij zou zijn. AZ deed het na de glorie van begin jaren tachtig een stuk minder maar het broodje stond er altijd op de prijslijst te pronken. Bovenaan! Gesprekken in het café over voetbal konden een vreemde wending krijgen als ik mij weer eens afvroeg hoe snackbar Danny haar broodje AZ serveerde. Niemand uit mijn kennissenkring had daar een antwoord op. Allen hadden wel gehoord van Alkmaars enige voetbalbroodje, maar gegeten had niemand hem.

Halverwege de jaren negentig kwam ik met een groepje weer bij de thuiswedstrijden van de eerste divisieclub AZ kijken. Het kon koud in de hout zijn dus een snack bij “Danny” ging er na de wedstrijd wel in. Mijn voetbalmaten namen de bekende namen als de frikandel, de shoarmarol en een patatje (ketchup of eigen saus?) maar mijn oog viel op het in al die jaren hetzelfde ogende bordje met ”broodje AZ” F8,50! Acht en een halve gulden. Dat wordt smullen! Ik wachtte geduldig mijn bestelling af. Het duurde en het duurde maar. Mijn maten hadden hun eten al lang voor zich. Nadat zij hun lekkernijen al lang en breed ophadden kwam mijn langgekoesterde wens aan, geserveerd door een van de hoogblonde dames. Bij de eerste aanblik schoot ik in de lach. Meteen kwam de dame terug of er iets mis was. “Nee, integendeel” zei ik en ik genoot met volle teugen van de witte kadet met prefab hamburger, een schijfje ananas uit blik en met rood witte saus erop geschreven: “AZ”. Dit was bij mijn weten de enige keer dat mij niet is gevraagd of ik de eigen saus wilde. Ketchup is blijkbaar standaard.

Snackbar Danny serveert hem nog steeds. Vraag gerust aan de blonde dame naar de eigen saus.